Een filigrane waterkrachtcentrale - Birsfelden
Overzicht
-
Kaart
Inleiding
De waterkrachtcentrale van Birsfelden is een uniek bouwwerk in Zwitserland dat trots boven de Rijn uittorent. De elegante machinehal is over de hele lengte volledig beglaasd, waardoor je "door het gebouw heen een blik op het landschap kunt werpen". Zowel het citaat als het technisch meesterwerk zijn afkomstig van de gevierde Zwitserse architect Hans Hofmann.
De krachtcentrale van Birsfelden ligt als een strakke lijn in het landschap. De centrale overspant de hele breedte van de Rijn en verbindt de waterkant van Birsfelden met die van Kleinbasel. De industriële opleving na de Tweede Wereldoorlog stimuleerde de vraag naar elektriciteit in Basel. De krachtcentrale werd tussen 1951 en 1954 gebouwd onder leiding van architect Hans Hofmann om het waterkrachtpotentieel van de Rijn te benutten. In tegenstelling tot eerdere stroomcentrales was het door Hofmann ontworpen bouwwerk een luchtige, filigrane compositie.
De 120 meter lange, glazen machinehal met zijn golvende vlinderdak past harmonieus in het natuurlijke rivierlandschap. Een contrapunt wordt gevormd door de vijf compacte pierhuisjes op de stuw, van waaruit het spectaculaire verschil in waterniveau kan worden aanschouwd. De algehele compositie wordt versterkt door een subtiel kleurenschema. Het eiland dat door de bouw van de twee rechtlijnige sluizen is ontstaan, dient met zijn gazons, kronkelige paden en overvloedige boompartijen als aangenaam recreatiegebied.
Uitstapje
De waterkrachtcentrale wordt doorkruist door een officieel wandel- en fietspad. Voor groepen kunnen rondleidingen door de waterkrachtcentrale worden geregeld. Wie de stad te voet wil verkennen, kan de waterkrachtcentrale bezoeken als onderdeel van de Dreiland-Wanderweg. De volledige route is een vier uur durende wandeling door drie landen, maar er zijn mogelijkheden om de route in te korten.
ISOS
ISOS staat voor het bestand van stadsgezichten in Zwitserland die bescherming verdienen en van nationale betekenis zijn. Dit bestand wordt door de Rijksdienst voor Cultuur (Bundesamt für Kultur, BAK) samengesteld. ISOS benoemt de waardevolste nederzetting van Zwitserland Op dit moment zijn dat ongeveer 1200 stadsgezichten, van gehucht tot stad. Dit bestand maakt het mogelijk om de ontwikkeling en de identiteit van de opgenomen nederzettingen te doorgronden. Dit draagt bij tot het behoud van Zwitserse architectonische diversiteit en bevordert een duurzame planning en een hoogstaande Baukultur.
