Een mijlpaal in de moderne architectuur van woonwijken - Halen
Overzicht
Inleiding
Het landgoed Halen ligt op een open plek in het bos in de buurt van Bern. Het rijtjeshuisconcept uit de jaren 1950 was een eigentijds antwoord op de toen wijdverbreide ongestructureerde ontwikkeling van huurflats. De architecten van Atelier 5 lieten zich inspireren door Le Corbusier en door de historische kern van Bern met zijn huizenrijen en doorlopende overdekte wandelpaden.
Het landgoed Halen ("Siedlung Halen") vormt een apart, klein plaatsje in het Zwigart bosgebied bij Herrenschwanden. Het werk van vijf jonge architecten werd in slechts twee jaar gebouwd (1959-1961). Gedreven door een afkeer van vrijstaande eengezinswoningen en haveloze stadsranden, ontwierpen ze een op zichzelf staand landgoed met huizen van licht beton die als dominostenen op een rij staan en tussenliggende steegjes vormen.
De 79 huizen met drie verdiepingen staan in vijf rijen, drie boven en twee onder het centrale plein en de steeg. Alle huizen zijn nu privébezit en worden bewoond door ongeveer 220 bewoners. Het eigendomsrecht van elk rijtjeshuis omvat ook een 79e belang in de straten, pleinen, wasserijen, winkel, sportveld en het zwembad. In de loop der jaren is het landgoed "overgenomen" door de natuur: het wilde gras op de platte daken en de tuinen en vijvers vormen nu een levendig contrast met het strakke raster van grijze betonnen muren.
Uitstapje
Midden in het bos takt een kleine geasfalteerde weg af van de weg tussen Üttligen en de Halenbrücke brug en komt na 100 meter uit op het landgoed. De dichtstbijzijnde bushalte is Thalmatt. Een twee uur durende wandeling langs de rivier de Aare op het ViaBerna pad, dat onder het Halen landgoed doorloopt, brengt je naar Bern.
ISOS
ISOS staat voor het bestand van stadsgezichten in Zwitserland die bescherming verdienen en van nationale betekenis zijn. Dit bestand wordt door de Rijksdienst voor Cultuur (Bundesamt für Kultur, BAK) samengesteld. ISOS benoemt de waardevolste nederzetting van Zwitserland Op dit moment zijn dat ongeveer 1200 stadsgezichten, van gehucht tot stad. Dit bestand maakt het mogelijk om de ontwikkeling en de identiteit van de opgenomen nederzettingen te doorgronden. Dit draagt bij tot het behoud van Zwitserse architectonische diversiteit en bevordert een duurzame planning en een hoogstaande Baukultur.