Daar ligt het voor je. In al zijn glorie. Hoewel je verwachtingen enorm waren, ben je toch sprakeloos als je het bos voor het eerst ziet. Het alpendennenbos God da Tamangur is net zo mysterieus en indrukwekkend als zijn naam. In het hoogste, aaneengesloten alpendennenbos van Europa kan de natuur zich volledig vrij ontwikkelen. Er worden geen bomen meer gekapt en dode bomen blijven liggen. De bomen zijn een prachtige bestemming voor sneeuwschoenwandelaars en tegelijkertijd heeft het bos een grote symbolische kracht voor de plaatselijke bevolking. De Reto-Romanen zingen over dit krachtoord en er zijn gedichten over. God da Tamangur staat voor kracht, voor doorzettingsvermogen en overlevingswil.

“Het oude bos, dat langzamerhand in verval raakt,
lijkt veel op onze geliefde taal,
die is teruggedrongen van een vroeger uitgestrekt gebeid
naar een heel klein gebied vandaag.
Als de Romaanse bevolking niet allemaal hun plicht doen,
is het voorbij, net als met Tamangur.

Peider Lansel

Een specht hamert in de verte, een raaf kraait en kondigt de sneeuwschoengroep aan. Chantal Lörtscher en haar deelnemers wandelen rustig tussen de knoestige, verwilderde en ruige bomen door. Sommige bomen trotseren al bijna 800 jaar weer en wind en extreme temperatuurschommelingen. De kleine groep geniet van de pracht van het bos op 2300 meter hoogte voordat het landschap zich opent.

Chantal Lörtscher is een ervaren wandel- en sneeuwschoengids. Ze kent de Via Silenzi, waar ze nu is, op haar duimpje. Ze is al tientallen keren door het ongerepte winterlandschap gelopen en elke keer ontdekt ze iets nieuws.

Na de Alp Astras loopt de route door een landschap waarin niets te zien is dat door mensenhanden is gemaakt. Sneeuwjachten, een soort winterwoestijn; een steenbok zoekt voedsel in een rotswand. De groep loopt al uren gestaag door. Ze hebben hun ritme gevonden.

De sneeuwschoenwandelaars lopen rustig bergopwaarts naar de Pass da Costainas, het hoogste punt van de dag. 

De meerdaagse sneeuwschoentocht begon de dag ervoor. De stuk van Scuol naar S-charl op paardensleeën was ontspannen en charmant. Het dorp is in een diepe winterslaap. Tijdens de eerste wintermaanden bereikt geen enkele zonnestraal deze plek. Pas op 6 of 7 februari drongen de eerste stralen door tot de eetzaal van Gasthaus Mayor. Dat vertelt Dominique Mayor, die er de leiding heeft. Hij is een van de twee mensen die het hele jaar door in S-charl wonen en staat altijd voor gasten klaar. Hij voelt zich nooit eenzaam, hij is zelden alleen. 

“Of het nu gaat om vossenjagers of sneeuwschoenwandelaars, iedereen komt naar ons voor de rust en stilte.”

De groep van Chantal Lörtscher heeft de eerste nacht in Gasthaus Mayor overnacht. De volgende ochtend vroeg staat Chantal aan de rand van het dorp en voert ze met haar deelnemers de lawinepieper-controle uit. Een lawinepieper (LVS) hoort in elke rugzak, samen met een schep en sonde. Dat is belangrijk voor Chantal Lörtscher. Ze plant elke tocht nauwkeurig en licht de sneeuw- en lawinesituatie in detail toe. Afhankelijk van de situatie verandert ze de route.

Zodra je S-charl achterlaat, is het “alsof je weg bent”. Weg van alles. Weg van het alledaagse leven. Je hoort alleen de geluiden van de sneeuwschoenen, de glinsterende sneeuw en een ijzige beek, de Clemgia.

De wilde natuur heeft het roer overgenomen. En Chantal Lörtscher geeft haar veel ruimte. Dit heeft een impact op de groep. Ze zijn bedachtzaam.

De deelnemers van de Pass da Costainas zijn nog steeds bedachtzaam. In zichzelf gekeerd. Eén met de bergwereld in schitterend winterkleed. Vanaf het hoogste punt gaat het bergafwaarts naar het kleine dorpje Lü. Nu zijn we in het idyllische en afgelegen Val Müstair. Lü betekent licht. En omdat er 's nachts zo weinig licht is – Lü staat bekend als een van de plekken met de minste lichtvervuiling ter wereld – lijkt het alsof je de sterren kunt aanraken.

De tweede overnachting is dan in het charmante Sta Maria bij B&B Alpina. De volgende dag staat in het teken van wilde dieren.

Chantal Lörtscher weet precies waar ze in de winter naar voedsel zoeken. Maar voordat het zover is, moeten er nog een paar hoogtemeters worden overwonnen. Bij de eerste zonnestralen gaan we weer naar buiten, de ongerepte winterse omgeving in, langs de gezellige Alp Champatsch omhoog naar de Fuorcla Funtana da S-charl pas. Even later, in het gebied boven Plaun dals Bovs, pakt ze haar verrekijker en telescoop uit. Het duurt niet lang voordat er gemzen en steenbokken te zien zijn in de rotswand. Ze scharrelen naar eetbaar voedsel of warmen zich in de zon. De groep van Chantal Lörtscher bewondert de dieren door een verrekijker. Het is voor haar van heel belangrijk om de wilde dieren met rust te laten, ze absoluut niet te verstoren, en de beschermde natuurgebieden te respecteren. Plotseling grote sporen in de verse sneeuw.

“Dit zijn verse sporen van een wolf. Hij moet hier gisteravond zijn geweest.”

Het zal niet het enige zeldzame wilde dier zijn die dag. Plotseling cirkelen er baardgieren boven de hoofden van de sneeuwschoengroep. Het spektakel van wilde dieren houdt niet op. Maar de dag zal op den duur wel voorbij zijn. In het gezellige Hotel Süsom-Givè aan de Ofenpass.

En op een bepaald moment eindigt ook de Via Silenzi. Hoewel je de tocht met maximaal vier dagen kunt verlengen. Wat je bijblijft, is de stilte. Je realiseert je dit pas goed wanneer je in de trein zit terug naar het dagelijks leven en meteen je volgende belevenis in het “Patgific Canton” wilt plannen. Maar deze stilte blijft een tijdje bij je. Het is een gevoel waar je in de beschaafde wereld graag aan terugdenkt en waardoor je weer met beide benen op de grond kunt staan.