De Geitenpeter van Bern. Te gast bij Adrian in Natuurpark Gantrisch

Alp Bire ligt op 1640 meter boven zeeniveau in de Berner Vooralpen, midden in het Regionale Natuurpark Gantrisch. Het Natuurpark Gantrisch ligt binnen de stedendriehoek Bern, Thun en Freiburg.

Als kleine jongen kocht Adrian de zes geiten van zijn zus voor een symbolisch bedrag van vijf Zwitserse frank. Ze ging toen net naar school en wou niet langer voor de dieren zorgen. Voor Adrian was het meteen duidelijk dat hij ze zou overnemen. En zo zorgt hij vandaag nog steeds liefdevol voor zijn geiten – 13 intussen.

Normaal gesproken beginnen Adrian en zijn vader Hans rond 6 uur 's morgens op de alm met het melken van de geiten en koeien. Maar vandaag is het anders: sinds eergisteravond konden de geiten niet teruggedreven worden in de stal, omdat ze zich op een te steil terrein bevinden en genieten van de grenzeloze vrijheid. De dieren kunnen zich vrij rond de alm bewegen en eten. «We doen ons best. Maar soms is het te steil voor ons en kunnen we niet bij de dieren komen. Dan moeten ze buiten overnachten,” legt Adrian een beetje bezorgd uit. Rond 10 uur vertrekken Adrian en Hans weer met hun drie jachthonden op zoek naar hun geiten ...

Alle 86 geiten zijn veilig terug in de stal – 13 van Adrian en 73 van andere boeren uit de regio die hun geiten in de zomer naar Alp Bire op vakantie sturen. Hans en Adrian zijn zichtbaar opgelucht. «Het komt namelijk wel eens voor dat een geit 's nachts wordt verwond door een hond of een ander dier”, legt Adrian uit en voegt eraan toe: «maar er zijn veel geiten. De sterkste beschermt altijd de zwakste, een kudde blijft altijd bij elkaar!” Nu kan het werk beginnen ...

Met liefde rangschikt Adrian de vrolijke geiten in de stal – ze hebben allemaal hun eigen plaats – en melkt ze dan. Ondanks dat het einde van de almzomer nadert, is er heel wat melk vandaag. Wanneer Adrian op de alm is en tijd heeft, helpt hij zijn moeder bij het kaasmaken – zoals vandaag. Adrian brengt de volle melkbussen naar de eetkamer en giet ze uit in de grote koperen ketel boven het vuur. Er is plaats voor zo'n 120 liter, wat uiteindelijk ongeveer 12 kilo kaas oplevert. Wanneer de melk 37 graden warm is, wordt de zogenaamde kaaswrongel met de kaasdoek (en met veel macht) uit de ketel getild en in de klaargezette mallen gedrukt – zo stevig dat er geen gaten ontstaan.

Na 24 uur haalt Adrian de kaas uit de mal, brengt hem naar de kelder en zout hem. Wanneer de geitenkaars heel vers is, is hij nog zacht en mild van smaak – zo vindt Adrian hem het lekkerst. Voor de liefhebbers van oudere kaas worden de kazen langer bewaard en dagelijks gekeerd, gereinigd en gezouten. Na ongeveer vier weken is de kaas al droog en is de kruidige smaak sterk ontwikkeld. Er gaat geen dag voorbij zonder dat Adrian een stuk van zijn geitenkaas eet – hij houdt er te veel van.

De familie Mäder produceert hun almgeitenkaas al twee generaties lang en verkoopt hem in de regio. En tijdens de almzomer van half juni tot half september serveren ze hem aan de zogenaamde Alptisch, waar hongerige en dorstige wandelaars welkom zijn. Vooral op zondag, als het druk is, helpt Adrian zijn moeder graag. Hij is blij als de gasten hun kaas proeven en hem natuurlijk ook lekker vinden.

Wandelaars bereiken Alp Bire en de Alptisch op de gezinsvriendelijke “Alp Birehubel”-rondwandeling. Deze leidt van de postbushalte “Gurnigel, Gantrischhütte” omhoog naar de Obere Gantrischhütte en van daaruit gaat het rustig bergaf naar het idyllische Gantrischseeli. Dit meertje ligt midden in een uitgestrekt veenlandschap en is omgeven door groene weiden en de hoge Berner Vooralpen. Met zijn blauwgroene kleur nodigt het wandelaars uit om even te pauzeren. Na een korte pauze gaat het verder: een aantal meters bergopwaarts en langs de vrij grazende koeien van de Mäders naar Alp Bire.

Als de zomervakantie midden augustus afloopt, moet Adrian terug naar het dal en naar school. Dat maakt hem verdrietig, want de dieren blijven boven op de alm tot half september, waarna ze terugkeren naar het dal. Dan kan het gebeuren dat Adrian op school meer aan zijn geiten en koeien denkt dan dat hij naar de leraar luistert. Gelukkig kan hij in het weekend de berg op naar de alm en naar zijn dieren. Met ze spelen of er gewoon urenlang naar kijken. Voor Adrian is het duidelijk: hij wil ooit het bedrijf van zijn ouders overnemen. En het liefst wil hij twintig geiten, zodat hij ook in de winter in het dal kaas kan maken.