Onder Romeinse invloed

Pre-Romeinse tijd

De Helvetiërs, aan wie de Latijnse naam van Zwitserland tot op de dag van vandaag herinnert, waren een Keltische stam. De Helvetiërs werden voor het eerst genoemd aan het einde van de 2e eeuw voor Christus. Chr. genoemd. In de 1e eeuw voor Christus vestigden ze zich in wat nu het Zwitserse Middenland is en wat nu Zuidwest-Duitsland is. De oostelijke gebieden van het huidige Zwitserland werden bewoond door de Rhaeti. Er zijn theorieën volgens welke de Rhaetiërs afstammen van de Etrusken.

De Romeinen in Zwitserland

Na de nederlaag van Hannibal veroverden de Romeinen aan het begin van de 3e eeuw voor Christus. Chr. het gebied van het huidige zuidelijke Ticino. Zo'n 75 jaar later veroverden de Romeinen ook het Rhônedal (incl. Genève) om de route van Italië naar Spanje te kunnen controleren.
In het jaar 58 v.Chr. Julius Caesar verhinderde de Helvetiërs om de Zwitserse hoogvlakte te verlaten, die de naar het westen oprukkende Germaanse stammen wilden ontwijken en naar Zuid-Frankrijk wilden emigreren. Ze werden tegengehouden in Bibracte (Montmort in de buurt van het huidige Autun, Bourgondië, F) door Julius Caesar. Hij stuurde de Helvetiërs terug en vestigde hen als een “buffervolk”, dat zelfs door Romeinse soldaten goed werd gecontroleerd. Na de dood van Caesar slaagden de Romeinen onder keizer Augustus erin hun invloed op Zwitsers grondgebied te verdiepen. De Rhätiers in het jaar 15 voor Christus. Chr. onder Romeinse heerschappij.
De poging van de Romeinen om verder naar het noorden op te rukken - naar het gebied van het huidige Duitsland - mislukte echter. Tot de 5e eeuw na Christus Tot de 5e eeuw na Christus vormde de Rijn de noordgrens van het Romeinse Rijk.
“Door hun geografische ligging zijn de Helvetiërs letterlijk van alle kanten omsingeld. Om deze reden kunnen ze geen oorlog voeren tegen hun buren, wat erg pijnlijk is voor een volk dat graag vecht. De Helvetiërs beschouwen de omvang van hun grondgebied als onvoldoende in vergelijking met het aantal inwoners, de militaire capaciteiten en de moed van hun volk.” Gaius Julius Caesar, (100-44 v.Chr.) De Gallische Oorlogen, Boek 1

Leven onder Romeinse heerschappij

Tijdens de Romeinse overheersing was Zwitserland geen politieke eenheid. Het gebied was verdeeld in vijf Romeinse provincies . De Romeinse overheersing omvatte niet veel onderdrukking. Wanneer een nieuwe provincie werd veroverd, behielden de lokale autoriteiten hun functies en prestige en werd de bevolking geleidelijk geromaniseerd. Hoewel de officiële taal Latijn was, bleef de omgangstaal een Keltisch dialect.
De Romeinen bouwden steden als administratieve centra. In deze steden werden ook scholen gebouwd waarin Latijn werd onderwezen. Pas toen er op het platteland scholen (met Latijn als voertaal) werden opgericht, verving het Latijn geleidelijk de Keltische dialecten.
Het gebied van het huidige Zwitserland speelde al onder de Romeinen een belangrijke rol in het transitverkeer. De Romeinen probeerden daarom ook de paswegen te behouden of zelfs uit te breiden. Langs de belangrijkste verkeersassen werden steden gebouwd. De drie belangrijkste waren Aventicum (Avenches, waar twee belangrijke handelsroutes elkaar kruisten), Augusta Raurica (Augst, gelegen aan de Rijn bij Bazel) en Colonia Julia Equestris (Nyon, aan het Meer van Genève).
Octodurum (Martigny) werd een belangrijk administratief centrum, Genava (Genève) werd van groot belang als overslagplaats voor goederen die van water naar land werden overgeslagen.


Tot 260 n. Chr., Romeins Zwitserland beleefde een economische en culturele bloei. De acculturatie tussen de Keltische traditie en de nieuwe mediterrane invloeden verliep zonder conflicten. Door verstedelijking en de aanleg van veel wegen verspreidden zich ook nieuwe ideeën en levensgewoonten, bijv. De vele badfaciliteiten die zelfs in de kleine vici (dorpjes) werden gebouwd. De vicus Lousonna (Lausanne), bijvoorbeeld, dankte zijn belang niet aan politieke status, maar uitsluitend aan economische welvaart. Andere opgegraven vici waren Aquae Helveticae (Baden AG) en Lenzburg, Bern-Engehalbinsel, Turicum (Zürich) en Vitudurum (Winterthur). Vici die bij naam bekend zijn, zijn Viviscus (Vevey), Uromagus (Oron-la-Ville), Pennelocus (Villeneuve) en Tasgetium (Eschenz).
In de late oudheid werd Zwitserland opnieuw een grensgebied. Toen de Romeinse provincies in de 3e eeuw door keizer Diocletianus werden gereorganiseerd, werd Noord-Zwitserland toegewezen aan de nieuwe provincie Maxima Sequanorum en werd een dichte keten van vestingsteden, forten en wachttorens gebouwd langs de Rijn (Donau-Iller-Rijn-Limes). Na de invasie van de Goten in het West-Romeinse Rijk werden in 401 alle Romeinse troepen teruggetrokken uit de gebieden ten noorden van de Alpen om Italië te beschermen en werd de heerschappij over Zwitserland opgegeven.

Verdere links

Meer over de Zwitserse geschiedenis