Alle wandelingen in Ticino

De Sentiero Cristallina verbindt Bignasco in het Maggia-dal met Airolo in het Bedretto-dal. Daartussen liggen steile bergflanken, een waterval aan de dorpsrand, kristallijne gesteenten, alpiene (stuw-)meren, idyllische almen en afgelegen gehuchten.

Na de rotskam van Stalvedro slingert de route naar de dalbodem van de Leventina. Langs de rivier Ticino bereik je via een pad dat van de ene oever naar de andere loopt Rodi en de Dazio Grande, een van de symbolen van de ViaGottardo.

Vanuit Valle di Vergeletto oversteken naar Valle di Campo. Overnachting in de stenen huizen op de Alpe Arena.

Wie die deze negen etappes heeft gewandeld, kent de Sottoceneri door en door: Van de bergen van de Voor-Alpen tot de mediterrane oeverpaden, van de berghut tot de grotto met zijn wijnstokken: hier zie je de Sottoceneri in al zijn diversiteit.

Hoewel de Monte San Giorgio in 2003 door de UNESCO is uitgeroepen tot werelderfgoed, is er niets veranderd rond of op de berg zelf. In deze berg zitten fossielen verborgen die wel 240 miljoen jaar oud zijn en vaak nog in uitstekende staat verkeren. Belangrijke vondsten zijn te bewonderen in het fossielenmuseum in Meride.

De San Salvatore is het symbool van de stad Lugano en een panoramaberg van een klasse apart: De tocht van de top door kastanjebossen bij het meer naar Morcote wordt beschouwd als een absolute klassieker.

Val Piora met zijn 28 bergmeren wordt beschouwd als een van de mooiste regio's van Ticino en staat bekend om zijn overvloed aan planten en dieren. Tijdens de tocht van Acquacalda over de Passo del Sole naar het Ritommeer ervaar je het natuurparadijs in al zijn diversiteit.

In de herfst van 1799 trok de Russische generaal Suworow met zijn leger door de Zwitserse Alpen om de Fransen uit het land te verdrijven. De ViaSuworow volgt deze veldtocht door een adembenemend berglandschap.

Ontsiering van de natuur of indrukwekkend kunstwerk. Men kan de Gotthard zien zoals men wil. Zeer imposant ziet het er echter uit vanaf de Alpe Pesciüm, het startpunt van een driedaagse bergwandelervaring tussen Noord-Tessin en Wallis.

Vanuit Paradiso klimt een uitdagende maar lonende route naar San Salvatore, het bekendste uitkijkpunt aan het Meer van Lugano. Langs typische Ticino-dorpjes, pittoreske landschappen en gastvrije grotti, daalt de route langzaam af naar Morcote.

De rivier is smaragdgroen, de dorpjes zijn opgetooid, het landschap is wild en romantisch. Het Verzascadal is echt een Tessiner juweel.

Stijgen en dalen tussen het Val d'Isone en de Gola di Lago vlak bij Capriasca. Hier, bij de overgang van Sopraceneri naar Sottoceneri, wisselen bossen en weiden elkaar af en heerst de natuur. Via oude weggetjes en muilezelpaden kom je in Tesserete.

De 45 km lange wandelroute van de Strada Alta laat vanaf het dal van de door verkeer geplaagde Leventina een heel ander beeld zien als het in de wijde omtrek bekende beeld van de Gotthard-file. De weiden vol bloemen, bruisende bergbeken en fraaie dorpen kenmerken de steil afhellende linker berghelling van het dal van de hogere Leventina. De gigantische kunstbouwwerken van trein en weg komen van helemaal boven fantastisch over. Niet minder indrukwekkend presenteert de bergwereld van de Leventina zich. De eerste etappe van de Strada Alta loopt van Airolo via Luregno naar Osco. Talrijke kerken - de meeste daarvan sneeuwwit en met daken van grote platen graniet - omzomen de wegrand. Is aan het vertrekpunt in Airolo de drukte van de nabije Gotthard-snelweg nog goed te merken, aan het einde van de wandeltocht treft men een typisch zuiderse dorpspleinidylle aan. Heerlijk.

Vanuit Biasca loopt de route door het Rivieradal, de ene keer aan deze kant, dan weer aan de andere kant van de Ticino-rivier. Een rustige wandeling door ooibossen en over de stuwdam, tot in het midden van de vesting Bellinzona.

Een korte beklimming brengt je naar het UNESCO-werelderfgoed Monte San Giorgio, de 300 miljoen jaar oude berg van de fossielen. Via de fascinerende dorpjes Meride en Tremona bereik je het “Magnifico Borgo” Mendrisio, beroemd om zijn elegante historische gebouwen.

The trail snakes alongside the famous Tremola road down to Airolo. The skilfully-built bends have been immortalized in countless films. En route: spectacular views of the Leventina Valley with extended motorway entry and exit points.

Tussen Centovalli en Lago Maggiore staat de Pizzo Leone. Vanaf de top geniet je van een prachtig, contrastrijk uitzicht over beide landschappen.

Niets is veelbelovender: De tocht over de bergrug van de Monte Lema op de Monte Tamaro behoort tot de klassiekers van de Zwitserse hoogtewandelingen. Het panorama is niet te evenaren en reikt van de Leventina over de omliggende valleien tot de Walliser Alpen in het westen en de Bündner Alpen in het oosten.